ไม่ว่าจะผ่านกี่สิบปี คอลลาเจนผิวใสยังคงเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเสริมยอดฮิตของคนทั่วโลกอย่างไม่ขาดสาย โดยสารอารนี้ นี้เป็นองค์ประกอบหลักที่ช่วยสร้างและฟื้นฟูโครงสร้างของผิวหนัง, เส้นผม, และเล็บ ตลอดจนทำหน้าที่เป็นโครงสร้างพื้นฐานของเนื้อเยื่อในร่างกาย ทั้งกระดูก, เอ็น, และข้อต่อ พวกเราทราบกันดีว่าเมื่ออายุที่มากขึ้นร่างกายก็เสื่อมสมรรถภาพ ทำให้ผลิตคอลลาเจนน้อยลงไปด้วย ส่งผลให้การบริโภคอาหารเสริมคอลลาเจนเพิ่มขึ้นอย่างไม่ลดละ และยังมีอีกหลายกลุ่มที่มุ่งเน้นเพื่อช่วยให้ผิวกระจ่างใส ซึ่งมีผลวิจัยรองรับจากสถาบันชั้นนำมากมาย ที่แสดงให้เห็นว่าสารอาหารเสริมนี้ไม่ได้โอ้อวดสรรพคุณเกินจริงแต่อย่างใด แต่คุณจะทำยังไงที่จะเพิ่มประสิทธิภาพบูตส์ผิวใสได้ในเร็ววัน? ในบทความนี้ จะมาไขกระจ่าง ประโยชน์ของคอลลาเจน ควบคู่ไปกับการใช้ชีวิตที่สมดุลและการรับประทานอาหารที่เหมาะสม และมาดูผลลัพธ์ที่แสดงให้เห็นว่าสารอาหารเสริมนี้มีประโยชน์มากกว่าที่คุณคิด
ทำไมใคร ๆ ก็นิยมกินกัน
Collagen เป็นโครงสร้างโปรตีนที่พบมากในเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของร่างกาย โดยเฉพาะในผิวหนัง, กระดูก, และเส้นผม ซึ่งทำทำหน้าเพิ่มความแข็งแรงและยืดหยุ่นแก่เนื้อเยื่อเหล่านี้ ในร่างกายของมนุษย์ คอลลาเจนคิดเป็นสัดส่วนกว่า 30% ของโปรตีนทั้งหมด และเป็นองค์ประกอบมากถึง 70-80% ของโปรตีนในชั้นหนังแท้ ส่วนประกอบของคอลลาเจนมีกรดอะมิโนหลักสามชนิดคือ ไกลซีน (Glycine), โพรลีน (Proline), และไฮดรอกซีโพรลีน (Hydroxyproline) โดยกรดอะมิโนเหล่านี้ ช่วยสร้างโครงสร้างที่มั่นคงและยืดหยุ่นสูง ทำให้สารอาหารนี้มีแข็งแรงยืดหยุ่นและช่วยในการเสริมสร้างและฟื้นฟูเนื้อเยื่อ
ประโยชน์ของคอลลาเจน
ผิวขาวกระจ่างใสและเนียนเรียบ
คอลลาเจนช่วยฟื้นฟูและปรับปรุงสีผิวให้ดูสม่ำเสมอ, ลดรอยแดง, รอยดำ, และความหยาบกร้าน รวมถึงปรับสภาพเนื้อผิวให้เรียบเนียน โดยจากการวิจัยพบว่าประมาณ 75% ของผู้ที่ทานคอลลาเจนในประเทศไทยเห็นความกระจ่างใสของผิวและลดรอยดำได้ในช่วง 8 สัปดาห์
เป็นพื้นฐานโครงสร้างผิว
เนื่องจากสารอาหารเสริมนี้มีบทบาทสำคัญของโครงสร้างผิวของมนุษย์ หากผิวที่มีจำนวนโปรตีนคอลลาเจนสูง ก็ยิ่งทำให้ผิวแข็งแรงและยืดหยุ่นสูง ให้ผิวแลดูไม่แตกแห้งหรือเป็นแผลฉีกขาดได้ง่าย จากการศึกษาพบว่าผู้ที่บริโภคผลิตภัณฑ์เสริมนี้เป็นประจำพบว่าผิวมีความแข็งแรงขึ้น 20-25% ภายในในช่วง 8 สัปดาห์
กระตุ้นการสร้างผิวใหม่
การรับประทานเสริมนี้ สามารถช่วยกระตุ้นให้เซลล์ไฟโบรบลาสต์ในชั้นหนังแท้อิลาสตินได้มากขึ้น ส่งผลให้การฟื้นตัวของผิวเร็วขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อผิวเสียหายจากการสัมผัสแสงแดดหรือการอักเสบ มีการศึกษาในประเทศไทยที่แสดงว่า 65% ของผู้ที่ทานเห็นการปรับปรุงความยืดหยุ่นของผิวภายใน 6 สัปดาห์
ฟื้นฟูผิวที่เสียหาย
สารอาหารนี้ยังมีบทบาทในการสมานแผล ส่งเสริมการฟื้นฟูผิวที่เสียหายจากรอยแผลเป็นหรือรอยแตก ยิ่งคุณกินปริมาณมากเท่าไหร่ ก็จะช่วยลดการอักเสบ และเพิ่มกระบวนการสร้างเซลล์ผิวใหม่มากขึ้นเท่านั้น ผลวิจัยที่เผยแพร่โดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ไทย พบว่าช่วยให้รอยแผลเป็นลดลง 35-40% ภายใน 12 สัปดาห์
ให้ผิวชุ่มฉ่ำอิ่มน้ำ
นอกจากนี้ ยังมีคุณสมบัติที่ช่วยให้ผิวกักเก็บความชุ่มชื้นได้ดี โดยเฉพาะในประเทศไทยที่มีอากาศร้อนและชื้นตลอดปี ส่งผลให้ผิวแห้งง่ายหรือผิวผสมที่มันและแห้งบางจุด แต่จริง ๆ แล้วเป็นผิวที่ขาดน้ำ การบริโภคคอลลาเจนเป็นประจำ หรือ คอลลาเจนกับไฮยาลูรอน ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นในผิวถึง 15-20% ลดปัญหาผิวแห้งกร้านและเพิ่มความแข็งแรงให้ชั้นผิว
ป้องกันผิวเสื่อมสภาพ
เมื่ออายุมากขึ้น ร่างก็ผลิตคอลลาเจนน้อยลง ส่งผลให้ผิวเริ่มหย่อนคล้อยและมีริ้วรอย การใช้อาหารเสริมช่วยลดการเสื่อมสภาพของโครงสร้างผิว และกระตุ้นกระบวนการซ่อมแซมผิวที่ถูกทำลาย ทำให้ผิวเรียบเนียนขึ้น มีการศึกษาในไทยที่พบว่ช่วยลดริ้วรอยรอบดวงตาและปากได้ถึง 25% ในช่วง 8-10 สัปดาห์
ส่งเสริมการฟื้นฟูผิวโดยรวม
นอกจากเป็นโครงสร้างผิว และช่วยให้ผิวขาวกระจ่างใสอย่างมีนัยยะสำคัญแล้ว ประโยชน์ของคอลลาเจน นี้ยังช่วยปกป้องผิวจากอนุมูลอิสระและลดการอักเสบที่อาจทำให้ผิวเสียหาย เพิ่มการฟื้นฟูถึงระดับเซลล์ ซึ่งทำให้ผิวมีชีวิตชีวาและดูมีสุขภาพดีมากขึ้น
อยากผิวขาวไว ต้องกินคู่กับอะไร?
แหล่งอาหารจากธรรมชาติ
- กระดูกสัตว์เช่น กระดูกหมูและไก่ เป็นแหล่งที่อุดมไปด้วยคอลลาเจนธรรมชาติ โดยเฉพาะในน้ำซุปที่ต้มจากกระดูกที่คนไทยนิยมรับประทาน ไม่ว่างจะต้มซุปกระดูก, ซุปโครงไก่, และอื่น ๆ เพราะมีรสชาติอร่อยและเต็มไปด้วยคุณประโยชน์
- มีข้อมูลจากการวิจัยเผยว่า การบริโภคน้ำซุปกระดูกเป็นประจำช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นของผิวได้ 12-15% ภายในช่วง 6-8 สัปดาห์
- น้ำซุปกระดูกยังช่วยเสริมการดูดซึมสารอาหารที่จำเป็นสำหรับร่างกาย เช่น แมกนีเซียม, ฟอสฟอรัส, และแคลเซียม ซึ่งล้วนมีผลดีต่อสุขภาพผิวทั้งสิ้น
- ปลาทะเล และอาหารทะเลปลาและอาหารทะเล เช่น กุ้ง หอย และปลาน้ำลึก ไม่ว่าจะเป็นปลาทูน่า, ปลาแซลมอน, ปลากะพง, ปลาอินทรีย์ หรือปลาหางเหลือง เป็นแหล่งโปรตีนสำคัญที่ให้กรดอะมิโนสำหรับการเสริมสร้างคอลลาเจน โดยเฉพาะในส่วนหัว ก้าง และผิวหนังปลา
- มีงานวิจัยที่พบว่า การบริโภคปลาทะเลสามารถเพิ่มความชุ่มชื้นและความยืดหยุ่นของผิวได้ถึง 15% ภายในช่วง 8 สัปดาห์
- นอกจากนี้ ปลาทะเลยังมีกรดไขมันโอเมก้า-3 ที่มีส่วนช่วยลดการอักเสบของผิวและสนับสนุนกระบวนการฟื้นฟูผิวได้ดี
- ปลาน้ำลึกยังมีสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยป้องกันการเสื่อมสภาพของคอลลาเจนและเนื้อเยื่อผิว
เพิ่มวิตามินและสารอาหารที่ช่วยกระตุ้น
- ทองแดงทองแดง มีบทบาทสำคัญในการทำให้เอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการผลิตคอลลาเจนทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ แหล่งอาหารที่อุดมด้วยทองแดง ได้แก่ ตับสัตว์, ถั่ว, เมล็ดธัญพืช และอาหารทะเล การบริโภคทองแดงเสริมวันละ 900 ไมโครกรัมช่วยสนับสนุนการผลิตและซ่อมแซมเนื้อเยื่อผิว
ไฮยาลูรอน
เป็นสารประกอบธรรมชาติในร่างกายที่สามารถเก็บกักน้ำได้หลายเท่าของน้ำหนักตัวเอง ช่วยคงความชุ่มชื้นของผิวและเติมเต็มพื้นที่ระหว่างเซลล์ ช่วยลดริ้วรอยและทำให้ผิวแลดูอ่อนเยาว์ การใช้ไฮยาลูรอนในรูปแบบเซรั่มหรือครีมบำรุงผิว ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวได้ทันที ส่วนการบริโภคไฮยาลูรอนเสริมอาจใช้เวลาในการเห็นผล
- การใช้ร่วมกัน: ทั้งสองสิ่งนี้ สามารถใช้ร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ผิวแข็งแรงและคงความอ่อนเยาว์ การบริโภคคอลลาเจนช่วยสร้างโครงสร้างของผิวให้แข็งแรง ส่วนไฮยาลูรอนจะช่วยให้ผิวชุ่มชื้นและดูเรียบเนียน จึงแนะนำให้ทั้งสองใช้ร่วมกันในขั้นตอนการดูแลผิวประจำวัน
ผลิตภัณฑ์เสริมคอลลาเจน
ข้อดีและวิธีการเลือกผลิตภัณฑ์เสริม
- ข้อดี: ผลิตภัณฑ์เสริมคอลลาเจนมีประโยชน์ในการช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของผิว ลดเลือนริ้วรอย และเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับผิวหนัง ผม และเล็บ นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วยในการบรรเทาอาการปวดข้อ กระตุ้นการรักษาบาดแผล และส่งเสริมการย่อยอาหาร
วิธีเลือก
- ชนิดคอลลาเจน: มองหาคอลลาเจนชนิดที่เหมาะกับความต้องการ เช่น คอลลาเจนไทป์ I และ III สำหรับผิวหนัง ผม และเล็บ ส่วนคอลลาเจนไทป์ II เหมาะสำหรับข้อต่อ
- คุณภาพ: ควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีการตรวจสอบคุณภาพอย่างเข้มงวด มีมาตรฐาน GMP หรือ ISO
- ส่วนประกอบเพิ่มเติม: เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีวิตามินซีหรือสารอาหารที่ช่วยเสริมการสร้างคอลลาเจน
ปริมาณ
สำหรับผู้ใหญ่ควรบริโภคคอลลาเจนเสริมวันละ 2.5-10 กรัมต่อวัน ซึ่งมีผลในการเสริมสร้างโครงสร้างผิว ลดริ้วรอย และเพิ่มความชุ่มชื้น
วิธีการรับประทาน
- ควรบริโภคในช่วงท้องว่างเพื่อเพิ่มการดูดซึม เช่น ก่อนอาหารเช้า 30 นาที
- รับประทานควบคู่กับวิตามินซีซึ่งช่วยเพิ่มการดูดซึมของคอลลาเจน
- สำหรับคอลลาเจนชนิดเม็ดหรือผง ควรรับประทานตามคำแนะนำของผู้ผลิตเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
ไลฟ์สไตล์แบบไหนที่ทำให้คุณผิวขาวใส
หลีกเลี่ยงสูบบุหรี่และหมั่นทาครีมกันแดด
- การสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่ทำลายคอลลาเจนและอิลาสตินในชั้นผิวหนัง ซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักที่ช่วยให้ผิวแข็งแรงและยืดหยุ่น ทำให้เกิดริ้วรอยก่อนวัย โดยข้อมูลทางการแพทย์พบว่าผู้ที่สูบบุหรี่มีโอกาสเกิดริ้วรอยและความหย่อนคล้อยของผิวสูงกว่าผู้ไม่สูบถึง 50%
- แสงแดด: รังสี UV จากแสงแดดทำลายคอลลาเจนและอิลาสตินในชั้นผิวหนัง การป้องกันแสงแดดด้วยครีมกันแดดที่มีค่า SPF 30 PA+++ ขึ้นไป และสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดผิวหนัง ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดริ้วรอยและฝ้ากระที่เกิดจากแสงแดด
ไม่เครียดและนอนให้เต็มอิ่ม
- นอนหลับเพียงพอ: ร่างกายจะซ่อมแซมและฟื้นฟูโครงสร้างผิวในช่วงเวลานอนหลับ โดยการวิจัยแสดงให้เห็นว่าผู้ที่นอนหลับวันละ 7-8 ชั่วโมง มีความยืดหยุ่นของผิวและความชุ่มชื้นดีกว่าผู้ที่นอนน้อยกว่า 5 ชั่วโมง
- ทำใจให้ร่าเริง: ความเครียดส่งผลให้ฮอร์โมนคอร์ติซอลเพิ่มขึ้น ซึ่งสามารถลดการผลิตคอลลาเจนและเพิ่มการทำลายของโครงสร้างผิว แนะนำให้หากิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลาย เช่น ออกกำลังกายหรือทำสมาธิ เพื่อลดระดับความเครียด
เราได้คำตอบแล้วว่าการรับประทานคอลลาเจนมีประโยชน์หลากหลายต่อร่างกายอย่างไรบ้าง ไม่ว่าจะอยู่ในช่วงวัยใด สารอาหารนี้ล้วนมีความสำคัญตลอดอายุขัยของมนุษย์ทั้งสิ้น โดยคร่าว ๆ คือ มีผลดีต่อสุขภาพผิวพรรณ, กระดูก และข้อต่อ ส่งผลให้การเคลื่อนไหวทำได้ดีขึ้นและลดความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เมื่อคุณรับประอาหารเสริมนี้เป็นประจำ ก็จะช่วยให้ผิวพรรณดูกระจ่างใสและอ่อนเยาว์มากยิ่งขึ้น และเพื่อให้ได้ประสิทธอภาพสุดในระยะเวลาที่สั้นลง ให้กินร่วมกับวิตามินซีและสารอาหารที่สำคัญอื่นๆ สามารถเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตคอลลาเจนภายในร่างกาย ทำให้ผิวไม่เพียงแต่สวยงามจากภายนอกเท่านั้น แต่ยังมีสุขภาพที่ดีจากภายในอย่างยั่งยืน
คำถามที่พบบ่อย
- คอลลาเจนช่วยให้ผิวสวยขึ้นได้อย่างไร?
สารอาหารนี้ ทำหน้าที่เป็นโครงสร้างพื้นฐานของผิว ช่วยรักษาความยืดหยุ่นและชุ่มชื้นของผิว ทำให้ผิวมีความเรียบเนียน ลดริ้วรอย และฟื้นฟูเนื้อเยื่อที่เสื่อมสภาพ นอกจากนี้ยังช่วยในการสร้างเซลล์ผิวใหม่เพื่อให้ผิวดูอ่อนเยาว์ - เราจะต้องรับประทานอาหารเสริมควบคู่กับอะไร จึงจะได้ผลดีที่สุด?
เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่เห็นผลมากที่สุด ควรทานควบคู่อาหารเสริมวิตามินซี หรือผลไม้ที่อุดมไปด้วยวิตามินซี เช่น ผลไม้ตระกูลส้ม ฝรั่ง และมะม่วง เพื่อเพิ่มการดูดซึมและกระตุ้นการผลิตคอลลาเจนภายในร่างกาย และควรบริโภคตามคำแนะนำของผู้ผลิต หรือปรึกษาแพทย์เพื่อให้เหมาะสมกับสุขภาพของแต่ละคน - การรับประทานอาหารเสริมคอลลาเจนเสริมปลอดภัยหรือไม่?
ส่วนมากมีความปลอดภัยสูง แต่อย่างไรก็ตามควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและมีการทดสอบทางแลปเพื่อความปลอดภัย ผู้ที่แพ้ปลาหรืออาหารทะเลควรหลีกเลี่ยงคอลลาเจนที่มาจากแหล่งดังกล่าว นอกจากนี้ ควรปรึกษาแพทย์หากกำลังตั้งครรภ์หรือมีปัญหาสุขภาพอื่นๆ - เราสามารถสังเกตผลลัพธ์หลังกินอาหารเสริมได้เมื่อไหร่?
ผลลัพธ์ของการรับประทานมักจะเห็นได้ในช่วง 4-8 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับร่างกายของแต่ละคน การสังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงที่ชัดเจน เช่น ผิวที่ชุ่มชื้นมากขึ้น ริ้วรอยที่ลดลง หรือเล็บและเส้นผมที่แข็งแรงขึ้น
อ้างอิง
- Efficacy and Safety of Skin Radiance Collagen on Skin and Hair Matrix: A Placebo-Controlled Clinical Trial in Healthy Human Subjects, NIH, March 11, 2024, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10942009/.
- Jessica Migala, 8 Health Benefits of Collagen, Everyday Health, May 7, 2024, https://www.everydayhealth.com/skin-beauty/potential-health-benefits-of-collagen-and-thing-it-cant-do/
- The benefits of collagen for your skin, hollandandbarrett, July 6, 2023, https://www.hollandandbarrett.com/the-health-hub/vitamins-and-supplements/supplements/skin-benefits-of-collagen/.